Innovasjon tufta på det etablerte

Denne nyheten ble publisert av: Helge Kårstad Publisert dato: 12.02.2017

F.v Merete Larsmon (sekretær Sogn og Fjordane Skognæringsforum, Ingunn Kjelstad (tredrivar i Sogn og Fjordane), Karin Marie Hjelmseter (leiar hovudutval for næring og kultur i Sogn og Fjordane Fylkeskommune) og Lars Trygve Sæle (leiar Sogn og Fjordane Skognæringsforum). Foto: Helge Kårstad

Stor innovasjonshøgde
Sogn og Fjordane Skognæringsforum møtte nyleg hovudutval for næring og kultur i Sogn og Fjordane Fylkeskommune. – «Skognæringa er ei grøn fornybar næring med store utviklingspotensial i fylket» sa leiaren i forumet Lars Trygve Sæle i si innleiing til utvalet. Han viste til at det fins ei mengd mindre bedrifter og enkeltmannsføretak med skog som rådtoff. Desse sit på ein stor kunnskap om bruk av trevirke og er ofte motivert til å satse vidare. Sjølv driv Lars Trygve Sæle Land Sag og Høvleri på Odnes i Søndre Land kommune og Sæle Sag i Balestrand kommune med totalt kring 27 tilsette.
- «Hjelpeapparatet med Innovasjon Norge i spissen burde i større grad medverke til å utvikle fleire skogføretak. Det er greit med nye føretak, men innovasjonshøgda eller viljen og evne til utvikling er oftast mykje større innafor eksisterande og gryande føretak» sa Sæle til ei lydhøyr forsamling.

Ståande granvolum i fylket er firedobla på ca 25 år.
Fylkesskogmeister Merete Larsmon viste til nye skogtakstar som fortel at volumet aukar både i lauvskogen, furuskogen og granskogen i fylket. Skogreisinga har medført at granvolumet aukar kraftig, ja ei firedobling frå 1990 til 2017 frå 3,4 mill kbm til ca. 15 mill kbm. Årleg blir det no hogge kring 150 000 kbm gran. Sett i høve til tilveksten kunne det hoggast mykje meir både lauvskog og furuskog. Det er også slik at det blir planta for lite skog. Fleire lokale skogkoordinatorar eller pådrivarar kunne i større grad få fart på dette.
Ingunn Kjelstad er tredrivar i Sogn og Fjordane og held eit svært interessant føredrag om arbeidet for å medverke til meir skogindustri. Vi vil kome tilbake til det ei ein seinare reportasje.

T.v Martin Braanaas i entreprenørfirmaet Sunnfjord Skog As høgg mykje tømmer som tidlegare skogreisingsleiar Sverre Hestad (t.h) fekk planta for 50-60 år sidan. I bakgrunnen lauvskogen som stadig utgjer ein større del av fylket. Lauvskogen har pr. idag knapt verdi som ved og gror til stort sett over alt i fylket.  Foto: Helge Kårstad

Dårlegast stilt er dei offentlege vegane
Helge Kårstad frå Kystskogbruket orienterte om den sterka auken i statstilskot til skogsvegar og tømmerkaier. Når det gjeld tømmerkaier har Sogn og Fjordane mange gode prosjekt på gang. Kaupanger tømmerkai er ferdig utbygd, Eikefjord er under utbygging og det pågår planlegging av ei ny tømmerkai i Fjaler. Spørsmålet er om det burde setjast fart på ei utbetring av tømmerkaiane på Faleide i Stryn og Sande i Gloppen. Her saknar vi lokalt engasjement.
Når det gjeld utbygging av skogsvegar, er det en tendens til at kystfylka sakkar akterut i høve til innlandet, dette gjeld også i Sogn og Fjordane. Løysinga er meir folk som kan utarbeide gode skogsvegplaner.
Dårlegast stilt innafor infrastrukturen er likevel dei offentlege vegane i fylket. Både når det gjeld fylkes- og kommunevegar er det enno for mykje flaskehalsar for tømmertransporten. Ei oppskriving kan løyse mykje. Endring av ei føreskrift som opnar for dispensasjon for tømmertransport ville sannsylegvis løyse det meste, - inntil at desse dårelege vegane ein gong vil bli rusta opp. Men det vil venteleg ta fleire tiår.

I Sogn og Fjordane Skognæringsforum sit Lars Trygve Sæle (leiar), Torbjørn Frivik (nestleiar), Inger Marie Svingeset, Jakop Hammer, Oddbjørn Sellevoll og Christian Rekkedal.

I hovudutval for næring og kultur i Sogn og Fjordane Fylkeskommune sit Karin Marie Hjelmseter (SP og leiar), Jakob Andre Sandal (SV og nestleiar), Aleksander Øren Heen (SP), Erlend Haugen Herstad (SP), Hilmar Høl (SP), Torbjørn Vereide (SP), Anne K. Lilleaasen (H), Marita Aarvik (FrP) og Jon Olav Kvamme (KrF). Jan Heggheim er fylkesdirektør for næring og kultur i Sogn og Fjordane Fylkeskommune.

Kippkøyring av tømmer er blitt vanleg fordi dei offentlege vegane (særleg kommune- og fylkesvegar) ikkje tillet å køyre vogntog. Dette kostar mykje pengar for skogeigar og transportør. Det fører også til meir slitasje på vegane fordi enkel bil (uten hengar) må trafikkere same strenkning mange gonger for å lesse opp vogntoget. Endring av ei føreskrift for å tillate dispensasjon ville løyse dette raskt. Foto: Helge Kårstad.